Những "người thầy thầm lặng" của sinh viên Y khoa
Với sinh viên Y khoa, những thi thể được ví như những “người thầy thầm lặng", dù chưa một lần đứng trên bục giảng nhưng đã dạy cho bao thế hệ sinh viên về “bài học vỡ lòng” trước khi trở thành bác sĩ thực thụ.
Đối với Nguyễn Đức Huy (sinh viên năm 4, trường Đại học Y Dược TP.HCM), anh luôn coi đó là những người thầy lớn chỉ dạy kiến thức nền tảng về môn giải phẫu. Đức Huy cho biết, anh luôn dành sự kính trọng đối với những người đã hiến tặng thân xác cho Y học.
“Bản thân em là sinh viên Y khoa, những kiến thức, hình ảnh trong sách giáo khoa hay mô hình chỉ là một phần, khi học thực tế trên các thi hài thì chúng em mới có cái nhìn tổng quan và hiểu được cấu trúc của cơ thể người, từ đó mới có thể phát triển chuyên ngành trong tương lai”, Huy nói.
Xuất phát từ lòng biết ơn sâu sắc, thầy trò trường Đại học Y dược TP.HCM đã thành kính tổ chức lễ tri ân - Hạt Nắng để tôn vinh những người hiến mình cho Y học, đồng thời giáo dục sinh viên và nhắc nhở người thầy thuốc về sự vị tha, lý tưởng phục vụ của ngành y.
Theo PGS.TS Nguyễn Hoàng Vũ - Trưởng bộ môn Phẫu thuật trường Đại học Y Dược TP.HCM cho biết, trong năm 2024, Bộ môn Giải phẫu của trường đã tiếp nhận 1.732 người đến làm hồ sơ hiến tặng thi hài. Cho đến nay, tổng số người tình nguyện đến làm thủ tục hiến tặng thi hài là 36.239 người. Tính đến ngày 31/12/2024, nhà trường đã tiếp nhận 938 thi hài hiến tặng.
Phó Giáo sư Vũ cho biết trong quá trình học tập, để trở thành một bác sĩ Y khoa, sinh viên phải trải qua một môn học quan trọng, đó là môn giải phẫu. Muốn học tốt môn này, cần phải có tiêu bản người thật. "Ngày nay, dù khoa học có tiến bộ đến đâu, có mô hình hay các hệ thống mô phỏng cơ thể người thì cũng không thể thay thế được thi hài. Những thi hài hiến tặng là kho tư liệu quý giá nhất để giảng dạy cho sinh viên Y khoa, đặc biệt là các những người đi theo phẫu thuật ngoại khoa", PGS Vũ cho hay.
Niềm tự hào vì những người ở lại
Ngồi trong khán phòng nơi diễn ra buổi lễ, được nghe những lời bày tỏ từ tận đáy lòng của thầy trò trường Đại học Y Dược, chị Trần Thị Kiều Linh (59 tuổi, Tây Ninh) không cầm được nước mắt. Chị Linh ngậm ngùi kể, năm 2024 mẹ chị qua đời bởi tuổi cao sức yếu và mắc hàng loạt bệnh mãn tính, bà hưởng thọ 77 tuổi.
Song, mẹ chị đã đăng ký hiến tặng xác từ 3 năm trước sau khi đọc được thông tin trên mạng xã hội. Khi ấy, bà đã 74 tuổi, một mình bắt xe từ Tây Ninh lên Bệnh viện Đại học Y dược để đăng ký hiến tặng thi hài. Tuân theo di nguyện của mẹ, sau khi mẹ mất, chị Linh liên hệ trường đến nhận thi hài. "Tôi rất tự hào vì những gì mẹ đã làm. Tôi hiểu nên giờ đây tôi cũng đã noi gương đăng ký hiến xác" - chị Linh nghẹn ngào nói.
Theo gương mẹ, chị Linh cũng đăng ký hiến xác năm 2024, chị bày tỏ: “Nếu tôi chết đi, xác của tôi rồi cũng thành tro bụi, đất cát, không mang lại lợi ích gì. Tôi muốn hiến tặng cho đời, tặng cho sinh viên học để sau này các bạn có thể cống hiến, phục vụ lại cho nhân dân”.
Chị Linh xúc động khi nghe thầy trò trường Đại học Y Dược TP.HCM phát biểu.
Trong dòng người tham dự buổi tri ân người hiến xác, có hai người một phụ nữ đứng lặng lẽ một hồi lâu bên cạnh thi thể của một người đàn ông. Bà Nguyễn Minh Thuận (64 tuổi, TP.HCM) đến tham dự lễ tri ân cùng con dâu. Trò chuyện với bà mới thấy được niềm tự hào của người vợ đối với việc làm của chồng. Với bà, ông đã sống một cuộc đời trọn vẹn và đầy ý nghĩa.
Cách đây hơn 10 năm, ông tiếp đăng ký hiến tặng xác để phục vụ cho Y học. Tờ giấy xác nhận đăng ký hiến xác được ông đóng khung, trân trọng treo trên đầu giường và luôn nhắc nhở gia đình, khi ông mất, nhớ cho ông được hiến xác như ý nguyện. “Cô cảm thấy không có gì vui và hạnh phúc bằng việc tuân theo lời dặn dò của người mình thương”, bà Thuận chia sẻ.
Nói về quan niệm phải để thân xác toàn vẹn khi chết của người Việt, bà Thuận tâm sự: “Cuộc đời chỉ là cõi tạm, thân xác này cũng là tạm bợ, người mất rồi, linh hồn đã đến nơi họ thuộc về, nằm đây cũng chỉ là cái xác thôi. Mình hiến tặng cho Y khoa để các bạn sinh viên có thể học tập, trở thành bác sĩ giỏi, sau này phục vụ lại cho nhân dân”.
Không chỉ riêng chồng, 10 năm trước bà Thuận cũng đăng ký hiến tạng. Song, đến hiện tại, lo ngại tạng không đủ tốt để đáp ứng việc hiến tặng, bà Thuận tiếp tục đăng ký hiến xác. “Điều lớn lao nhất mà cô thấy mình nhận được là tinh thần vui vẻ, hạnh phúc vì mình đã làm được việc có ích cho đời, cho xã hội”, bà Thuận bộc bạch.
Trong tâm thức người Việt luôn mong "mồ yên mả đẹp" khi nhắm mắt xuôi tay. Nhưng có những người sẵn sàng dành cơ thể mình cho khoa học. Các bác sĩ gọi họ là những "người thầy thầm lặng" hay những "đóa hoa bất tử". Và sinh viên Y khoa - những người bác sĩ tương lai vẫn đang được ươm mầm từ những đóa hoa đó.