Được đưa vào phục vụ trong Quân đội Liên Xô từ năm 1964, T-64 là một trong những thiết kế xe tăng Liên Xô được đưa vào sản xuất hàng loạt nhưng ít được sử dụng rộng rãi nhất.Ukraine hiện là quốc gia duy nhất trang bị xe tăng chủ lực T-64 với số lượng đáng kể, với vai trò là xe tăng chiến đấu chính của đất nước này. Ngoài ra, Uzbekistan và CHDC Congo cũng trang bị một số lượng T-64 nhưng không đáng kể.T-64 là chiếc xe tăng có thiết kế mang tính cách mạng vào thời điểm đó, được tích hợp một số tính năng mà các xe tăng phương Tây phải mất hơn 15 năm để có thể làm được. T-64 tự hào với một khẩu pháo 125 mm rất lớn với bộ nạp đạn tự động giúp giảm số lượng của kíp lái xuống chỉ còn ba người.Xe tăng rất nhỏ gọn với lớp giáp và vũ khí trang bị được tích hợp trên khung gầm chỉ 38 tấn. Khoảng 13.000 xe tăng chủ lực T-64 đã được đưa vào phục vụ trong Quân đội Liên Xô và vẫn được sản xuất cho đến năm 1987, tức là gần 25 năm sau khi bắt đầu được sản xuất.Thiết kế mang tính cách mạng của T-64 làm cơ sở cho việc phát triển các loại xe tăng hiện đại hơn sau này như xe tăng chủ lực T-72. Những loại xe tăng thế hệ sau được sử dụng rộng rãi và xuất khẩu ra rất nhiều quốc gia với giá thành rẻ hơn 40% so với T-64 và được tối ưu hóa tốt hơn với điều kiện khí hậu khắc nghiệt.Giống như xe tăng T-80, T-64 chưa bao giờ được xuất khẩu trong thời Liên Xô và chỉ sản xuất dành riêng cho các lực lượng vũ trang trong nước. Mặc dù vậy, xe tăng thế hệ sau và rẻ hơn so với T-64 là T-72 cũng đủ chứng tỏ khả năng chống lại các xe tăng do phương Tây chế tạo rất tốt, trong tay các khách hàng xuất khẩu.T-64 được cho là vận hành ít hiệu quả hơn, chi phí cho nhu cầu bảo dưỡng cao và đã được các quốc gia kế thừa sau khi Liên Xô tan rã cho nghỉ hưu sớm, ngoại trừ Ukraine và Uzbekistan.Quân đội Ukraine thừa hưởng 2.100 chiếc T-64 từ Liên Xô khi siêu cường sụp đổ, cùng với khoảng 1.000 xe tăng T-72, 300 xe tăng T-80 cũng như khoảng 3.000 xe tăng T-55 và T-62 cũ hơn.Quốc gia này sau đó đã gặp phải tình trạng suy sụp mạnh mẽ về cả nền kinh tế và khả năng quân sự của mình. Ukraine cũng đã lên kế hoạch tập trung vào sản xuất xe tăng T-80 mới sau khi kế thừa một nhà máy sản xuất, nhưng cuối cùng buộc phải tiếp tục phụ thuộc nhiều vào xe tăng T-64, khi mà những chiếc T-80 được đưa vào sử dụng cũng chỉ với số lượng tương đối nhỏ.Các kế hoạch tập trung vào sản xuất T-80 và nhu cầu giảm bớt biên chế của các đơn vị xe tăng, đã khiến Ukraine phải xuất khẩu nhiều T-72 của mình trong những năm hậu Xô Viết.T-64 ngày nay là loại xe chủ lực của các đơn vị xe tăng Ukraine, với ước tính khoảng 720 chiếc trong biên chế cùng với khoảng 100 xe tăng T-72 và 5 xe tăng T-84, trong đó T-84 là một phiên bản cải tiến sau khi Liên Xô tan rã của T-80 được sản xuất chủ yếu để xuất khẩu.Gần 600 chiếc T-64 khác hiện đang được niêm cất. Hiện quá trình hiện đại hóa các đơn vị xe tăng của quân đội Ukraine đang tập trung vào việc nâng cấp T-64, mang lại sự thay thế rẻ hơn nhiều so với việc sản xuất những chiếc T-84 mới mà nước này không đủ khả năng chi trả.Khoảng 100 chiếc T-64BM Bulat, một trong những biến thể được cải tiến trong nước đang được đưa vào sử dụng và được hưởng lợi từ lớp giáp phản ứng nổ thụ động bổ sung, lớp bảo vệ NBC, hệ thống ngăn chặn hỏa lực tự động và hệ thống điều khiển hỏa lực tương tự như của T-84.T-64BM Bulat cũng tích hợp một động cơ 850 mã lực được cải tiến, mặc dù điều này không bù lại được nhược điểm do trọng lượng tăng thêm từ lớp giáp bổ sung, khiến xe tăng hoạt động chậm chạp và tương đối khó điều khiển.Các xe tăng T-64 còn lại trong biên chế là biến thể T-64BV. Những chiếc T-64 đã chịu tổn thất đáng kể trong cuộc chiến chống lại quân nổi dậy do Nga hậu thuẫn ở miền đông Ukraine. Hiện nay việc nâng cấp đã giúp cải thiện khả năng sống sót của xe nhưng tuổi thọ của T-64 đã hạn chế khả năng chống lại vũ khí chống tăng hiện đại ngày càng mới.Những chiếc xe tăng già nua của Ukraine sẽ yếu thế hơn so với các xe tăng chiến đấu hiện đại như T-80BVM mới hoặc T-90M của Nga, những vũ khí mà các phương tiện Ukraine có thể sẽ phải đối mặt trong trường hợp chiến sự leo thang. Nguồn ảnh: QQ. Ukraine dồn xe tăng và vũ khí chống tăng ra biên giới sát Nga, tuy nhiên xe tăng chủ lực T-84 hiện đại nhất của quốc gia này, vẫn chưa xuất hiện. Nguồn: Illustration.
Được đưa vào phục vụ trong Quân đội Liên Xô từ năm 1964, T-64 là một trong những thiết kế xe tăng Liên Xô được đưa vào sản xuất hàng loạt nhưng ít được sử dụng rộng rãi nhất.
Ukraine hiện là quốc gia duy nhất trang bị xe tăng chủ lực T-64 với số lượng đáng kể, với vai trò là xe tăng chiến đấu chính của đất nước này. Ngoài ra, Uzbekistan và CHDC Congo cũng trang bị một số lượng T-64 nhưng không đáng kể.
T-64 là chiếc xe tăng có thiết kế mang tính cách mạng vào thời điểm đó, được tích hợp một số tính năng mà các xe tăng phương Tây phải mất hơn 15 năm để có thể làm được. T-64 tự hào với một khẩu pháo 125 mm rất lớn với bộ nạp đạn tự động giúp giảm số lượng của kíp lái xuống chỉ còn ba người.
Xe tăng rất nhỏ gọn với lớp giáp và vũ khí trang bị được tích hợp trên khung gầm chỉ 38 tấn. Khoảng 13.000 xe tăng chủ lực T-64 đã được đưa vào phục vụ trong Quân đội Liên Xô và vẫn được sản xuất cho đến năm 1987, tức là gần 25 năm sau khi bắt đầu được sản xuất.
Thiết kế mang tính cách mạng của T-64 làm cơ sở cho việc phát triển các loại xe tăng hiện đại hơn sau này như xe tăng chủ lực T-72. Những loại xe tăng thế hệ sau được sử dụng rộng rãi và xuất khẩu ra rất nhiều quốc gia với giá thành rẻ hơn 40% so với T-64 và được tối ưu hóa tốt hơn với điều kiện khí hậu khắc nghiệt.
Giống như xe tăng T-80, T-64 chưa bao giờ được xuất khẩu trong thời Liên Xô và chỉ sản xuất dành riêng cho các lực lượng vũ trang trong nước. Mặc dù vậy, xe tăng thế hệ sau và rẻ hơn so với T-64 là T-72 cũng đủ chứng tỏ khả năng chống lại các xe tăng do phương Tây chế tạo rất tốt, trong tay các khách hàng xuất khẩu.
T-64 được cho là vận hành ít hiệu quả hơn, chi phí cho nhu cầu bảo dưỡng cao và đã được các quốc gia kế thừa sau khi Liên Xô tan rã cho nghỉ hưu sớm, ngoại trừ Ukraine và Uzbekistan.
Quân đội Ukraine thừa hưởng 2.100 chiếc T-64 từ Liên Xô khi siêu cường sụp đổ, cùng với khoảng 1.000 xe tăng T-72, 300 xe tăng T-80 cũng như khoảng 3.000 xe tăng T-55 và T-62 cũ hơn.
Quốc gia này sau đó đã gặp phải tình trạng suy sụp mạnh mẽ về cả nền kinh tế và khả năng quân sự của mình. Ukraine cũng đã lên kế hoạch tập trung vào sản xuất xe tăng T-80 mới sau khi kế thừa một nhà máy sản xuất, nhưng cuối cùng buộc phải tiếp tục phụ thuộc nhiều vào xe tăng T-64, khi mà những chiếc T-80 được đưa vào sử dụng cũng chỉ với số lượng tương đối nhỏ.
Các kế hoạch tập trung vào sản xuất T-80 và nhu cầu giảm bớt biên chế của các đơn vị xe tăng, đã khiến Ukraine phải xuất khẩu nhiều T-72 của mình trong những năm hậu Xô Viết.
T-64 ngày nay là loại xe chủ lực của các đơn vị xe tăng Ukraine, với ước tính khoảng 720 chiếc trong biên chế cùng với khoảng 100 xe tăng T-72 và 5 xe tăng T-84, trong đó T-84 là một phiên bản cải tiến sau khi Liên Xô tan rã của T-80 được sản xuất chủ yếu để xuất khẩu.
Gần 600 chiếc T-64 khác hiện đang được niêm cất. Hiện quá trình hiện đại hóa các đơn vị xe tăng của quân đội Ukraine đang tập trung vào việc nâng cấp T-64, mang lại sự thay thế rẻ hơn nhiều so với việc sản xuất những chiếc T-84 mới mà nước này không đủ khả năng chi trả.
Khoảng 100 chiếc T-64BM Bulat, một trong những biến thể được cải tiến trong nước đang được đưa vào sử dụng và được hưởng lợi từ lớp giáp phản ứng nổ thụ động bổ sung, lớp bảo vệ NBC, hệ thống ngăn chặn hỏa lực tự động và hệ thống điều khiển hỏa lực tương tự như của T-84.
T-64BM Bulat cũng tích hợp một động cơ 850 mã lực được cải tiến, mặc dù điều này không bù lại được nhược điểm do trọng lượng tăng thêm từ lớp giáp bổ sung, khiến xe tăng hoạt động chậm chạp và tương đối khó điều khiển.
Các xe tăng T-64 còn lại trong biên chế là biến thể T-64BV. Những chiếc T-64 đã chịu tổn thất đáng kể trong cuộc chiến chống lại quân nổi dậy do Nga hậu thuẫn ở miền đông Ukraine. Hiện nay việc nâng cấp đã giúp cải thiện khả năng sống sót của xe nhưng tuổi thọ của T-64 đã hạn chế khả năng chống lại vũ khí chống tăng hiện đại ngày càng mới.
Những chiếc xe tăng già nua của Ukraine sẽ yếu thế hơn so với các xe tăng chiến đấu hiện đại như T-80BVM mới hoặc
T-90M của Nga, những vũ khí mà các phương tiện Ukraine có thể sẽ phải đối mặt trong trường hợp chiến sự leo thang. Nguồn ảnh: QQ.
Ukraine dồn xe tăng và vũ khí chống tăng ra biên giới sát Nga, tuy nhiên xe tăng chủ lực T-84 hiện đại nhất của quốc gia này, vẫn chưa xuất hiện. Nguồn: Illustration.