Nuôi gần trăm con hươu sao bán giống và khai thác nhung
Đón chúng tôi trong căn nhà 2 tầng khang trang, đầy đủ tiện nghi ở ngay trung tâm xã Pa Tần, huyện Sìn Hồ (Lai Châu). Rót chén chè mời khách, anh Hiệp (sinh năm 1992) tươi cười nói: "Tôi được như hôm nay cũng phần lớn là nhờ nuôi hươu…".
Vốn có sở thích chăn nuôi gia súc, năm 2017 anh Hiệp đã đầu tư nuôi dê. Có say mê nhưng kinh nghiệm còn thiếu nên đã xảy ra tai nạn, đàn dê của gia đình anh bị say lá sắn rồi lăn quay ra chết.
Xã Pa Tần, huyện Sìn Hồ, Lai Châu có khí hậu phù hợp để nuôi hươu sao, con hươu chỉ khoẻ mạnh sinh trưởng và phát triển tốt ở nhiệt độ từ 27 - 33 độ, nếu cao hơn hươu sẽ bị sốc nhiệt chết, nếu thấp hơn tốc độ phát triển nhung sẽ chậm lại. Ảnh Bảo Anh
Thất bại lần đó gần tỷ đồng nhưng không làm anh nhụt chí, anh quyết tâm chuyển từ nuôi dê sang nuôi hươu sao. Để chắc chắn thành công, anh Hiệp đã lặn lội đi khắc các tỉnh lân cận có người nuôi hươu sao để học hỏi thêm kinh nghiệm chăm sóc thực tế.
Đào ao trong vườn nuôi cá rô đồng dày đặc, một chị nông dân Cà Mau nuôi không kịp cho thương lái mua
Được thấy tận mắt công việc chăm sóc đàn hươu anh Hiệp đã tự tin mua 2 cặp hươu về nuôi. Nhờ chăm sóc đúng kỹ thuật, sau một thời gian đàn hươu của gia đình anh đã sinh trưởng tốt, tăng đàn nhanh và ổn định.
Dẫn chúng tôi đi thăm trang trại nuôi hươu, anh Hiệp chia sẻ: Gia đình tôi nuôi hươu bằng phương pháp bán hoang dã. Để hươu sinh trưởng và phát triển tốt, tôi xây chuồng trại bằng gạch ba banh, thưng gỗ thành từng gian riêng biệt. Mái nhà tôi lợp ngói proximang. Xung quanh khu chuồng trại tôi rào bằng lưới B40, tạo không gian để đàn hươu có thể chạy nhảy.
Theo anh Hiệp chuồng trại nuôi hươu không cần quá cầu kỳ, chỉ cần để hươu không xổng chuồng là được.
Thức ăn anh Hiệp dành để nuôi hươu cũng đặc biệt đơn giản, anh không dùng bất cứ một loại thực phẩm kích thích nào. Để hươu sinh trưởng khoẻ mạnh, cho con giống tốt và chất lượng nhung cao, anh chỉ cho hươu ăn cỏ voi do mình tự trồng và các loại lá cây trên rừng như chuối, lá vả, các loại cỏ rừng…
Ngoài ra để tăng lượng đạm trong thức ăn, anh Hiệp trồng thêm các loại cây thảo dược như Atiso, chè khổng lồ, sâm đương quy... làm thức ăn cho hươu.
Hươu sao giống đủ 8 tháng tuổi anh Hiệp mới xuất bán cho bà con để đảm bảo đủ cân nặng và sức khoẻ. Anh Hiệp rất chú trọng tiêm thuốc giun và vắc xin để phòng cách loại bệnh theo định kỳ cho đàn hươu. Ảnh Bảo Anh
Sau 5 năm kiên trì nuôi hươu, đàn hươu của gia đình anh Hiệp có lúc lên tới gần 100 con, ngày bán nhiều dao động từ 10 – 20 con giống. Trong 3 năm trở lại đây, trong trại của anh luôn duy trì số lượng khoảng 30 con, trong đó có 10 con đực để phối giống, cắt nhung; còn lại là hươu cái và hươu con.
Hươu giống có giá bán tuỳ theo chất lượng nhung. Nếu giống hươu tốt cho lượng nhung khoảng 3kg/con/lần có giá bán trên 150 triệu đồng/con. Ảnh Bảo Anh
Hươu đực mỗi năm cho cắt nhung 1 lần, mỗi con trung bình cho lượng nhung từ 800g đến hơn 1kg. Trung bình mỗi năm anh Hiệp thu được khoảng 15kg nhung với giá bán 20 triệu/kg. Hươu giống 8 tháng tuổi bán với giá dao động từ 15 – 30 triệu/con. Từ bán nhung và hươu giống mỗi năm trừ chi phí gia đình anh Hiệp cũng lãi cả tỷ đồng.
Nhân rộng mô hình, hỗ trợ bà con nuôi hươu và bao tiêu sản phẩm
Chia sẻ với chúng tôi, anh Hiệp cho biết: Mô hình nuôi hươu bán giống và nhung hươu của gia đình tôi hiện nay là lớn nhất ở tỉnh Lai Châu. Đến nay, gia đình tôi đã bán giống cho 10 hộ trong tỉnh. Các gia đình đó hiện nay cũng có trung bình từ 10 – 15 con/hộ. Cùng với bán giống, tôi hỗ trợ bà con về kỹ thuật chăm sóc, cách làm chuồng trại và nguồn thức ăn.
Nhờ chăm sóc đúng kỹ thuật và nuôi hươu chất lượng, gia đình anh Hiệp đã xuất bán và cung cấp giống cho nhiều hộ dân trong khu vực, mang về nguồn thu nhập cao. Ảnh Bảo Anh
Những hộ tham gia nuôi hươu cùng anh Hiệp, ngoài được hỗ trợ mua hươu giống với giá ưu đãi, còn được anh Hiệp thường xuyên thăm hỏi, giúp đỡ về kỹ thuật chăm sóc. Vì thế đàn hươu của những gia đình trong nhóm đều khoẻ mạnh và tăng đàn nhanh.
Lượng nhung hươu của gia đình anh Hiệp và bà con trong nhóm hộ do gia đình anh Hiệp bao tiêu sản phẩm luôn tiêu thụ hết. Ảnh Bảo Anh
Khi đàn hươu đến tuổi bán giống hay cắt nhung, anh Hiệp đều thu mua, bao tiêu theo giá thị trường, vì thế bà con tham gia nuôi hươu rất yên tâm. "Tôi đã sắm mấy chiếc tủ lạnh để chứa nhung hươu nhưng chưa bao giờ phải dùng tới vì cắt nhung tới đâu khách hàng đều mua hết tới đó. Thậm chí tôi cũng chưa bao giờ phải đăng bán trên mạng xã hội…", anh Hiệp tiết lộ.
Anh Hiệp đã liên kết với hầu hết các tổ chức hội nông dân các huyện thị, thành phố của tỉnh Lai Châu và hệ thống ngân hàng, giúp nhiều hộ dân có cơ hội tham gia nuôi hươu sao theo dự án có sự hỗ trợ của nhà nước. Nhờ đó tạo được công ăn việc làm cho nhiều lao động ở địa phương.
"So với các loại gia súc khác như trâu, bò, dê… thì nuôi hươu rất dễ, chi phí đầu tư không lớn. Hầu như mọi loại lá cây chúng đều có thể ăn được nên không tốn kém, lại dễ tìm. Nuôi hươu có lợi nhuận lớn, tôi chưa thấy nuôi con gì mà lại lãi như nuôi hươu.
Không chỉ nuôi hươu với số lượng lớn, anh Hiệp còn là người có kỹ thuật khai thác nhung hươu uy tín. Anh thường xuyên hỗ trợ bà con cắt nhung. Theo anh Hiệp, cắt nhung hươu đòi hỏi kỹ thuật rất khắt khe, nếu không sẽ làm giảm chất lượng nhung. Ảnh bảo Anh
"Chúng tôi đang dần hình thành vùng nguyên liệu chuyên về thảo dược để làm thức ăn cho hươu. Với thức ăn là thảo dược sẽ tăng độ đạm, đàn hươu sẽ khoẻ mạnh, tránh được nhiều loại bệnh. Nhờ thế hươu con sinh ra cho giống tốt hơn và chất nhung cũng cao hơn so với ăn các loại cỏ thông thường. Bí quyết này hứa hẹn sẽ là một hướng đi mới cho bà con nuôi hươu học tập làm theo", anh Hiệp vui vẻ cho biết thêm.