Nguyễn Thị Hoa (sinh năm 1996, quê xã Thanh Văn, Thanh Oai, Hà Nội) vừa giành suất học bổng toàn phần tiến sĩ tại Đại học RWTH Aachen (Đức) khi không có bất kỳ chứng chỉ tiếng Anh nào.
Học trường làng để ‘đi bộ cho nhanh’
Nguyễn Thị Hoa cho biết, từ nhỏ em chỉ học trường làng để “đi bộ đến trường cho nhanh”. Lên cấp III, em chọn học Trường THPT Thanh Oai A cũng với lý do “gần nhà”, mặc dù đây là trường có điểm đầu vào thấp nhất huyện.
Tự nhận mình mạnh về các môn tự nhiên, thích học Toán, nhưng Hoa lại không thể đỗ vào đội tuyển thi học sinh giỏi Toán của trường. Năm ấy, khi đang học lớp 11, đội tuyển Vật lý thiếu người, Hoa được thầy dạy Vật lý đề nghị: “Hoa thi Vật lý đi”. Vừa hay lúc này không trong đội tuyển nào, nhận thấy đây là cơ hội để thử sức với môn Vật lý, Hoa gật đầu.
Năm đó, Hoa mang về cho trường giải khuyến khích. Đầu năm lớp 12, thầy giáo lại chọn em vào đội tuyển thi học sinh giỏi Vật lý. Lần này, em đi thi học sinh giỏi thành phố nhưng không được giải.
Mặc dù không đoạt giải nhưng tình yêu với môn Vật lý đã nhen nhóm trong cô bé Nguyễn Thị Hoa. Cuối năm lớp 12, Hoa chọn đăng ký xét tuyển vào ngành Vật lý học (chương trình chuẩn quốc tế) của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội
Hoa là cựu sinh viên Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội
Lựa chọn là như vậy, nhưng bước vào năm nhất đại học, Hoa đã bị “choáng ngợp”. Đặc biệt, môn tiếng Anh khiến Hoa cảm thấy khó theo kịp các bạn.
“Học kỳ đầu tiên, điểm tổng kết của em chỉ được 2.32. Sang học kỳ 2, may sao có một số môn liên quan đến Toán, em lấy lại được sự tự tin và điểm tổng kết học kỳ 2 đã lên 3.6”, Hoa nhớ lại.
Vào chuyên ngành, Hoa chọn học Vật lý lý thuyết và Vật lý Toán với suy nghĩ “vừa được học Vật lý, vừa được học Toán”. Hết 4 năm đại học, Hoa thi tiếp cao học ngành Vật lý để được đi sâu hơn vào chuyên ngành mình yêu thích.
Đầu năm 2019, thông qua bạn bè, biết đến hướng nghiên cứu của thầy Nguyễn Thế Toàn (Trưởng khoa Vật lý, Giám đốc Phòng thí nghiệm Trọng điểm Khoa học Tính toán Đa tỷ lệ cho các hệ Phức hợp), Hoa đã mạnh dạn gặp thầy để xin được làm trong phòng thí nghiệm.
Trong thời gian học cao học, Hoa duy trì việc đi làm gia sư để có thêm thu nhập trang trải cuộc sống. Từng nhận được lời đề nghị về dạy học tại một trường THPT tư thục, nhưng em đã từ chối vì muốn toàn tâm toàn ý cho việc học cao học và nghiên cứu.
Học bổng du học bất ngờ
“Nếu không đi du học, có thể sau khi học xong thạc sĩ Vật lý, em sẽ đi dạy ở một trường phổ thông nào đó”, Hoa cho biết.
Học bổng tiến sĩ tại Đức đến với Hoa bất ngờ khi một ngày đầu tháng 10/2021, thầy Nguyễn Thế Toàn chuyển tiếp cho Hoa thông tin học bổng từ các đối tác quốc tế. Đọc thông tin, cảm thấy học bổng khá gần với hướng nghiên cứu mình đang làm, Hoa đã mạnh dạn “apply”.
Đến giữa tháng 11/2021, em nhận tin được chấp thuận học bổng và bắt đầu chuẩn bị các giấy tờ đi du học. Hoa chính thức đặt chân tới Đức vào những ngày giữa tháng 2/2022, học tại Đại học RWTH Aachen. Ngôi trường này cũng đồng thời sắp xếp cho em sang làm nghiên cứu tại viện IAS-5/INM-9 ở Forschungszentrum, Juelich để hoàn thiện luận án tiến sĩ.
Đến giờ, cô gái “con nhà nông dân chính hiệu” vẫn thấy mọi thứ diễn ra quá nhanh, giống như một giấc mơ. Em chưa từng “apply” học bổng du học, em không có bằng cấp tiếng Anh như IELTS hay TOEFL; em chỉ có vốn tiếng Anh có từ ngày học đại học,...”.
Ngày phỏng vấn, trái ngược với lo lắng của Hoa, sự “cố gắng thấu hiểu” của Hội đồng phỏng vấn khiến Hoa cảm thấy tự tin hơn.
“Họ hỏi nhiều lắm: Vật lý lý thuyết, thống kê, cơ học lượng tử,... Câu hỏi với nhiều vấn đề rất rộng nhưng thực ra toàn những kiến thức trong trường đại học. Nhiều câu em không hiểu nghĩa, khi hỏi lại, họ sẵn sàng nhắc lại, thậm chí đánh máy câu hỏi rồi gửi qua chat”, Hoa cho biết.
Thời gian “apply” học bổng cũng là lúc Hoa thường xuyên ở nhà. Biết chuyện con gái ước vọng cao xa, bố mẹ Hoa lo lắng, bởi: “Nhà mình làm gì có tiền mà đi du học hả con?”. Chỉ đến khi Hoa báo tin đỗ học bổng và khẳng định được đi du học không mất tiền, bố mẹ Hoa mới yên tâm.
Nói về việc theo đuổi ngành khoa học cơ bản và cơ hội sau khi tốt nghiệp, Hoa chia sẻ: “Em nghĩ cứ học tốt, cứ theo đuổi đam mê, không thiếu cơ hội phát triển. Cơ hội đến rất bất ngờ vào những thời điểm bản thân ta không bao giờ nghĩ tới”.
Hoa cũng cảm thấy biết ơn Trường ĐH Khoa học Tự nhiên đã giúp em có nền tảng vững chắc về khoa học tự nhiên, và Trường THPT Thanh Oai A - nơi “đầu vào thấp nhưng đầu ra không hề thấp” đã giúp em được gặp các thầy cô nhiệt tình, tâm huyết. Những người thầy này đã tạo bàn đạp giúp em trở nên vững vàng và trưởng thành hơn trên những chặng đường tương lai.