Thời gian gần đây trên thị trường xuất hiện một loại que thử mà theo người bán chỉ cần bỏ ra 10 đến 15 phút xét nghiệm nước tiểu, người bệnh đã có thể biết được mình bị ung thư gì. Các bước thực hiện nhanh, gọn mà chỉ cần bỏ ra khoảng 20.000 đồng và có thể thực hiện được tại nhà. Tuy nhiên, theo nhiều bác sĩ chuyên về ung thư, đây chỉ là trò lừa đảo gây hoang mang dư luận.
Que thử xuất xứ từ Mỹ?
Đến một tiệm thuốc gần BV Ung bướu TP.HCM trên đường Nơ Trang Long để hỏi mua que thử ung thư, phóng viên được một nhân viên tên H. đưa ra một hộp que thử mang tên Sero Check. Khi thắc mắc về cách sử dụng, nhân viên trả lời rất chắc: “Đơn giản lắm, dùng như que thử thai. Lấy nước tiểu vào cốc nhựa sau đó bỏ que vào, ngập nửa que trong vòng 30 giây lấy ra, hai vạch ngang là dương tính, một vạch là âm tính. Thử thai thì thử vào buổi sáng mới chính xác nhưng cái này thử lúc nào cũng được, chính xác 100%, khỏi đi xét nghiệm tốn tiền”.
Trên bao bì và cả que thử đều không có các thông tin như hướng dẫn sử dụng, công dụng... chỉ duy nhất có dòng chữ “reagents made in USA”. Đây cũng là một trong những lý do để những người bán thuyết phục người mua. Tại nhà thuốc NC (đường Sư Vạn Hạnh, quận 10), dược sĩ tên M. khẳng định que thử ung thư này sử dụng rất tốt và kết quả chính xác 100% vì sản xuất từ Mỹ (?).
Tuy nhiên, khi chúng tôi đặt ra nhiều câu hỏi thì anh này không trả lời, sau đó không bán sản phẩm cho chúng tôi nữa. Ngày hôm sau, chúng tôi tiếp tục đến và hỏi mua sản phẩm này thì nhà thuốc lại trả lời trước giờ không bán sản phẩm que thử ung thư.
 |
| Những que thử này được rao bán trên mạng và tại nhiều nhà thuốc nhưng các bác sĩ cho biết không có tác dụng phát hiện bệnh ung thư. Ảnh: HOÀNG GIANG |
 |
| Sản phẩm Sero Check được cho là que thử ung thư, đang bán trên thị trường. Ảnh: HÀ PHƯỢNG |
Trò lừa đảo qua mạng
Tại trang web Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ và Trang thiết bị y tế PA, các sản phẩm que thử ung thư gan AFP, que thử ung thư tuyến tiền liệt, PSA, que thử ung thư đại trực tràng CEA... được rao bán và luôn trong trạng thái còn hàng.
Chúng tôi gọi vào số điện thoại 090695xxxx của công ty và được một nhân viên nam tư vấn cách sử dụng hẳn hoi. Sau khi đặt hàng, hôm sau chúng tôi có tìm đến địa chỉ của công ty này (trên đường Vĩnh Viễn, quận 10, TP.HCM) để lấy hàng thì nhân viên dò xét, sau đó đưa cho hai test với giá 120.000 đồng/test bảo về dùng thử.
Tuy nhiên, khi về nhà kiểm tra lại thì hai test này là test xét nghiệm ma túy. Chúng tôi gọi điện thoại lại cho công ty nhiều lần sau đó nhưng không được trả lời. Chiều cùng ngày, chúng tôi mang sản phẩm đến trả và lấy que thử ung thư thì nhân viên công ty này cho biết: “Trước kia có bán nhưng bây giờ Bộ Y tế cấm nên không bán nữa”.
Là một trong những người đã từng sử dụng sản phẩm que thử ung thư, chị Phạm Ngũ Thiên Thu (34 tuổi, phường Hiệp Bình Chánh, Thủ Đức), sau nhiều lần cảm thấy mệt, có triệu chứng rát cổ họng, thường xuyên bị nóng. Quá lo lắng, chị Thu đi mua que thử và có kết quả dương tính.
“Lo sợ bị ung thư vòm họng thật nên tôi đến BV Ung bướu chữa trị nhưng các bác sĩ yêu cầu đi xét nghiệm theo đúng quy trình. Thực hiện xong các thủ tục kết quả lại khỏe mạnh, không hề bị ung thư” - chị nói. Mặc dù kết quả bệnh viện rất rõ nhưng chị vẫn hoài nghi: “Có lẽ do hôm đó chị mua que 15.000 đồng nên cho kết quả không chính xác, nếu mua loại xịn chắc đúng hơn, tiền nào của nấy mà” - chị Thu cho biết.
TS-BS Phạm Xuân Dũng, Phó Giám đốc - Trưởng khoa Nội 2 BV Ung bướu TP.HCM, cho rằng hiện nay trên thế giới không hề có que thử ung thư. Những loại que thử bán trên thị trường như que thử ung thư gan, tuyến tiền liệt, đại tràng... chỉ là những que test để thử những chất, dấu chứng sinh học có thể liên quan đến ung thư và có vai trò hỗ trợ thêm trong quá trình xét nghiệm, điều trị ung thư.
“Trên bao bì các sản phẩm này cũng không hề viết rằng sản phẩm dùng để thử ung thư. Có thể là do người bán cố tình quảng cáo không đúng với vai trò của sản phẩm khiến người mua với tâm lý muốn nhanh, gọn nên đã tạo cơ hội cho cái gọi là que thử ung thư xuất hiện trên thị trường” - BS Dũng cho biết. Mặt khác, muốn sử dụng được những test này hỗ trợ vào quá trình chẩn đoán ung thư thì cũng phải được thực hiện trong phòng thí nghiệm để đảm bảo độ chính xác cao.
Sản phẩm que thử ung thư hoàn toàn không được Bộ Y tế cấp phép và gần đây Bộ cũng đã tiến hành thanh tra, kiểm tra sản phẩm này tại nhiều nhà thuốc. Nếu người dân có vấn đề gì về sức khỏe thì nên đến bệnh viện để được các bác sĩ tư vấn và hỗ trợ tốt nhất, không nên tin tưởng vào những sản phẩm gây hoang mang trên thị trường.
TS-BS PHẠM XUÂN DŨNG, Phó Giám đốc - Trưởng khoa Nội 2 BV Ung bướu TP.HCM.