Bầu là quả của loại cây leo được trồng ở khắp nơi và là món ăn quen thuộc trong nhiều gia đình. Đặc biệt trong mùa hè, các món canh bầu không chỉ là món ăn thanh mát mà còn có nhiều công dụng đối với sức khỏe. Vì chứa nhiều nước và chất xơ nên bầu còn là một món ăn tốt cho người muốn giảm cân.
Theo TS.BS Nguyễn Trọng Hưng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, trong 100g bầu có chứa: 95% nước, 25% phosphor, 21% canxi, 2,9% glucid, 0,5% protid, 1% cellulos, 0,2mg sắt: 0,02mg caroten, 0,03mg vitamin B2, 0,40mg vitamin PP, 0,02mg vitamin B1, 12mg vitamin C.
Với hơn 90% là nước, quả bầu có thể đáp ứng đầy đủ lượng nước mà cơ thể cần.
Quả bầu chứa nhiều vitamin và khoáng chất.
Các món ăn từ quả bầu cũng có tác dụng như bài thuốc tốt trong dân gian. Theo y học cổ truyền, quả bầu có vị ngọt, tính lạnh, có tác dụng giải nhiệt, giải độc, thông tiểu, tiêu thũng, trừ ngứa.
Canh bầu hoặc bầu luộc không chỉ là món ăn thanh mát, giải nhiệt mà còn có tác dụng lợi tiểu, phòng và chữa táo bón rất tốt.
Một số món canh mát bổ từ quả bầu
1. Canh bầu nấu trứng
Nguyên liệu
- Bầu 1 quả nhỏ
- Trứng gà 2 quả
- Hành, tỏi, mùi, gia vị, hạt tiêu
Cách làm
Bầu gọt vỏ, rửa sạch, thái sợi nhỏ. Hành mùi rửa sạch, thái nhỏ. Tỏi 2 tép bóc vỏ, băm nhỏ.
Bắc nồi lên bếp, đun nóng dầu ăn, cho tỏi vào phi thơm. Thêm nước đun sôi rồi cho bầu vào, nêm gia vị, đun bầu chín tới. Trứng đập vào bát, thêm ít hạt tiêu khuấy đều, đổ trứng vào nồi canh bầu, đun sôi cho trứng chín là được.
2. Canh bầu nấu ngao
Nguyên liệu
- Ngao 1kg
- Bầu 1 quả nhỏ
- Rau thơm, hành tươi, hành tím khô, tỏi, gia vị
Cách làm
Ngao ngâm rửa sạch, cho vào nồi thêm ít nước luộc chín. Vớt riêng ngao tách lấy ruột và lọc lấy nước trong. Bầu gọt vỏ, rửa sạch, thái miếng vừa ăn. Rau thơm, hành lá cắt nhỏ.
Cho nồi lên bếp, đun nóng dầu, cho tỏi và hành vào phi thơm rồi cho ngao vào nêm gia vị xào cho ngấm gia vị. Đổ nước luộc ngao và thêm nước sạch vừa nồi canh, đun sôi thì cho bầu vào. Đun chín bầu và cho hành, rau thơm là được.
3. Canh bầu nấu tôm
Nguyên liệu
- Dùng tôm tươi hoặc tôm khô
- Bầu 1 quả nhỏ
- Hành lá, rau mùi, gia vị
Cách làm
Tôm tươi bóc vỏ, rửa sạch, để cả con hoặc thái nhỏ. Hoặc tôm khô ngâm nước ấm cho mềm, giã nhỏ, ướp với chút nước mắm và một ít đường. Bầu gọt vỏ, rửa sạch, thái vừa ăn.
Bắc nồi lên bếp, đun nóng dầu, phi hành thơm rồi cho tôm đã ướp gia vị vào đảo đều. Thêm nước đun sôi rồi cho bầu vào đun chín, nêm gia vị và hành, mùi vào rồi tắt bếp.
Canh bầu nấu tôm.
4. Canh bầu nấu thịt băm
Nguyên liệu
- Thịt băm
- 1 quả bầu nhỏ
- Hành khô, hành lá, rau mùi, gia vị
Cách làm
Bầu gọt vỏ, rửa sạch, thái nhỏ. Hành khô bóc vỏ băm nhuyễn. Nhặt rửa sạch rau mùi, hành lá, cắt nhỏ.
Cho dầu vào nồi đun nóng phi thơm hành khô. Sau đó cho thịt vào xào đến khi thịt săn lại, đổ vừa nước. Khi nước sôi thì bầu vào, đun chín, nêm gia vị. Tắt bếp và cho rau mùi và hành lá lên trên cho thơm.
5. Canh cua nấu bầu
Nguyên liệu
- Bầu 1 quả nhỏ
- Cua đồng 300g
- Dầu ăn, tỏi, hành lá, gia vị
Cách làm
Cua đồng làm sạch, bóc bỏ mai và yếm, khều lấy gạch cua để riêng. Phần thân cua cho vào xay nhuyễn, lọc qua rây bỏ bã lấy phần nước.
Bầu gọt vỏ, rửa sạch, thái sợi nhỏ. Tỏi bóc vỏ, băm nhỏ. Hành lá rửa sạch cắt nhỏ.
Bắc nồi lên bếp, đun nóng dầu rồi cho tỏi băm vào phi thơm. Cho nước lọc cua đồng vào đun nhỏ lửa cho đến riêu cua đông lại, kết dính vào nhau. Khuấy đều nhẹ tay cho cua không bị dính vào đáy nồi.
Khi riêu cua đã chín thì cho bầu vào nấu trong 2 - 3 phút, khi bầu chín tới, nêm thêm gia vị, rắc hành lá vào là ăn được.
6. Canh bầu nấu bề bề
Nguyên liệu
- Bầu 1 quả nhỏ
- 100g thịt bề bề
- 1 củ hành khô băm nhỏ
- 1 cây hành lá thái nhỏ
- Hạt nêm, muối, dầu ăn
Cách làm
Bầu gọt vỏ, rửa sạch, thái nhỏ. Thịt bề bề ướp với hạt nêm. Đổ một ít dầu ăn vào nồi đun nóng, phi hành thơm rồi cho thịt bề bề vào xào đến khi thịt săn lại. Đổ nước canh vừa ăn, đun sôi sau đó cho bầu vào nấu chung, nêm thêm gia vị. Nấu cho đến khi bầu vừa chín tới thì thêm hành lá thái nhỏ là ăn được.
7. Canh bầu nấu hến
Nguyên liệu
- Thịt hến 150g
- Bầu 1 quả nhỏ
- Cà rốt 50g
- Hành khô băm nhỏ, hành lá, thì là, gia vị
Cách làm
Bầu gọt vỏ, rửa sạch, thái nhỏ. Thịt hến rửa sạch, ướp gia vị. Cà rốt bào mỏng, cắt sợi. Hành lá, thì là rửa sạch, cắt nhỏ.
Cho dầu nào nồi đun nóng, phi thơm hành, cho thịt hến vào xào, thêm nước vào đun sôi rồi cho cà rốt vào, đợi sôi lại cho bầu vào, bầu chín thì cho thịt hến vào, nêm thêm gia vị, hành lá, thì là cho thơm.
Canh bầu nấu hến.
Khi mua bầu, bạn nên chọn mua những quả có cuống to, vết nhựa còn mới, hình dáng quả thẳng, có lông tơ, cầm lên thấy nặng tay. Không chọn quả già, héo hay có biểu hiện dập nát. Nếu ăn quả lúc còn non có hạt nhỏ, vỏ mềm, nấu canh sẽ ngọt thanh; quả bầu già có vị chua và có xơ, nhiều ruột ăn không ngon.
Lưu ý, quả bầu tươi ngon sẽ có phần vỏ màu xanh nhạt, bấm móng tay vào thấy rất mềm, chảy nhựa. Tránh mua quả bầu có kích thước to nhưng cầm lại nhẹ, không có lông tơ là những quả già.
Quả bầu tươi non có thể ăn cả ruột, do đó bạn không nên bỏ ruột vì ruột bầu non trắng mềm, ăn ngon và chứa nhiều vitamin và dưỡng chất tốt cho sức khỏe.