Vua Yeongjo (1694 - 1776) là vị vua tại vị lâu nhất trong lịch sử triều đại Joseon. Ông không chỉ được nhớ đến bởi những chính sách cải cách mà nổi tiếng là vị vua sống thọ nhất thời Joseon. Theo sử sách, tuổi thọ trung bình của các vị vua Joseon chỉ khoảng 40-50 tuổi. Trong đó, 9 vị vua bao gồm: Danjong, Yejong, Yeonsangun, Myeongjong, Gwanghaegun, Hyeonjong, Kyungjong, Heonjong và Cheoljong còn qua đời trước tuổi 35.
Tuy nhiên, vua Yeongjo thọ tới 83 tuổi. Từ các ghi chép, người ta cho rằng, bí mật đằng sau sức khỏe và tuổi thọ của ông nằm ở chế độ ăn uống độc đáo, được ghi chép tỉ mỉ trong Biên niên sử của vua Yeongjo và Nhật ký Seungjeongwon.
Chế độ ăn của vua Yeongjo
1. Lối sống thanh đạm
Vua Yeongjo là hình mẫu của sự tiết kiệm và giản dị. Trong khi nhiều vị vua khác sống xa hoa với những bữa tiệc lớn, ông lại chọn một cuộc sống đơn giản, điều này thể hiện rõ qua không gian sống và thực đơn hàng ngày. Theo Nhật ký Seungjeongwon, phòng ngủ của ông chỉ có một chiếc chăn đơn sơ và một chiếc gối nhỏ. Các bữa ăn của ông cũng rất giản dị, gồm: Cháo vào bữa sáng, cơm vào bữa trưa và tối, cùng với các món rau như: Kim chi, rau bina và cải thìa. Những món này thường được nêm bằng tương ớt đỏ - một loại gia vị đắt đỏ vào thời bấy giờ. Ngay cả trong các dịp lễ, ông vẫn giữ bữa ăn ở mức tối giản, tránh sự xa xỉ.
Các bữa ăn của vua Yeongjo ưu tiên sự thanh đạm và tối giản. (Ảnh minh họa).
Lối sống này không chỉ thể hiện trách nhiệm với dân chúng, mà còn giúp ông tránh được những nguy cơ sức khỏe do ăn uống quá mức. Việc hạn chế các món nhiều dầu mỡ đã giúp ông duy trì sức khỏe và tránh được các bệnh mãn tính như: Tiểu đường, nhọt hay các căn bệnh mãn tính.
2. Ăn uống điều độ
Một trong những yếu tố quan trọng nhất góp phần vào tuổi thọ của vua Yeongjo là thói quen ăn uống điều độ. Theo Nhật ký Seungjeongwon, ông ăn ba bữa mỗi ngày, ăn đúng giờ và không bao giờ bỏ bữa, ngay cả khi bận rộn với các cuộc họp triều đình. Trong khi nhiều vị vua khác thường bỏ bữa sáng hoặc ăn vặt và lúc khuya, vua Yeongjo vẫn duy trì lịch trình ăn uống nghiêm ngặt, đảm bảo cơ thể nhận đủ dinh dưỡng mà không bị gián đoạn nhịp sinh học.
Ông cũng nổi tiếng với thói quen nhai kỹ thức ăn, điều này giúp cải thiện tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn. Thay vì ăn năm theo truyền thống hoàng gia, ông chỉ ăn ba bữa mỗi ngày, tập trung vào các món lành mạnh và dễ tiêu hóa. Thói quen này không chỉ giúp ông tránh các vấn đề tiêu hóa mà còn giảm áp lực lên hệ tiêu hóa, giúp duy trì sức khỏe khi về già.
3. Thực phẩm dinh dưỡng
Chế độ ăn của Vua Yeongjo được xây dựng dựa trên sự đa dạng, lành mạnh, với trọng tâm là thực phẩm chay và ngũ cốc. Theo Biên niên sử Yeongjo, cơm của ông không chỉ là gạo trắng mà là hỗn hợp các loại ngũ cốc như: Gạo lứt, lúa mạch, gạo đen, lúa miến và đậu nành. Vào mùa hè, ông còn trộn cơm với nước để dễ tiêu hóa hơn.
Vua Yeongjo cũng yêu thích các loại thảo dược trong Đông y. (Ảnh minh họa).
Rau củ theo mùa chiếm phần lớn trong bữa ăn của ông, bao gồm các món đơn giản như: Kim chi, rau bina và cải thìa. Ông cũng yêu thích các loại thảo dược như: Gừng, táo tàu, đậu xanh và nhân sâm,... những nguyên liệu được đánh giá cao trong Đông y nhờ khả năng tăng cường miễn dịch, chống viêm, cải thiện tuần hoàn máu. Ngoài ra, vua Yeongjo thường xuyên dùng các loại trà như: Trà bokryeong, trà nhân sâm, trà samryeong hay món súp đôi (ganggyedaum), nhằm bổ sung dinh dưỡng và hỗ trợ sức khỏe tổng thể.
Trái cây ưa thích của ông là hạt dẻ, thường được luộc để giữ nguyên giá trị dinh dưỡng. Ông cũng thích tarakjuk - một loại cháo sữa truyền thống Hàn Quốc, dễ tiêu hóa và phù hợp với người lớn tuổi. Những lựa chọn thực phẩm này không chỉ cung cấp năng lượng bền vững mà còn giúp ông duy trì một cơ thể khỏe mạnh, tránh các bệnh liên quan đến thiếu hụt dinh dưỡng.
4. Tương ớt đỏ
Một chi tiết đặc biệt trong chế độ ăn của vua Yeongjo là tương ớt đỏ (gochujang) - món ăn kèm đắt giá và hiếm vào thời Joseon. Theo ghi chép từ Nhật ký Seungjeongwon, tương ớt đỏ được vua Yeongjo yêu thích đến mức không thể ăn nếu thiếu nó.
Tương ớt đỏ không chỉ giúp tăng thêm hương vị cho các món ăn mà còn có tác dụng tốt cho sức khỏe, nhờ vào đặc tính kháng khuẩn và khả năng kích thích tiêu hóa của ớt. Sự yêu thích của vua Yeongjo đối với gochujang thể hiện ở việc ông thường dùng nó để chấm các món ăn hoặc trộn với cơm để tạo thành món bibimbap.
5. Tránh các thực phẩm có hại và sử dụng thuốc thảo dược
Vua Yeongjo đặc biệt tránh các món ăn nhiều dầu mỡ và lạnh, vì chúng có thể gây áp lực lên hệ tiêu hóa và tim mạch. Theo ghi chép từ Nhật ký Seungjeongwon, sở thích này giúp ông duy trì cơ thể nhẹ nhàng, khỏe mạnh, đặc biệt là khi ông đã già. Thay vì ăn thịt bò hay thịt lợn, ông thường chọn các loại thực phẩm có nguồn protein cao cấp như: Bào ngư, nấm thông, thịt chim trĩ và chim cút, những món ăn ít béo nhưng lại rất giàu dinh dưỡng.
Nấm thông được sử dụng để bổ sung protein. (Ảnh minh họa).
Ngoài chế độ ăn uống, ông cũng sử dụng các loại thuốc thảo dược để điều trị các bệnh nhẹ như: Dị ứng, khó tiêu và viêm khớp. Theo Biên niên sử Yeongjo, ông dùng trà thông để giảm đau do viêm khớp, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và duy trì sức khỏe.
Tác động đến sức khỏe của vua Yeongjo
Theo Biên niên sử Yeongjo, vua Yeongjo không mắc các bệnh mãn tính nghiêm trọng như nhọt hay tiểu đường – những căn bệnh từng là nỗi ám ảnh của nhiều vị vua Joseon. Mặc dù ông có một số vấn đề sức khỏe như: Dị ứng, khó tiêu hay chân yếu khi về già, nhưng những vấn đề này được kiểm soát tốt nhờ vào thuốc thảo dược và chế độ ăn uống lành mạnh.
Ông sống đến 83 tuổi mà không mắc bệnh lớn, điều này được xem là một thành tựu đáng kinh ngạc trong bối cảnh y học còn hạn chế thời bấy giờ. Sự vắng mặt của các bệnh mãn tính kết hợp với lối sống tiết kiệm và chế độ ăn uống điều độ đã giúp ông duy trì sức khỏe tốt.
Bí mật trong chế độ ăn uống của vua Yeongjo không phải là sự xa hoa hay phức tạp, mà chính là sự đơn giản, điều độ và lựa chọn thực phẩm thông minh. Chế độ ăn chay, giàu ngũ cốc, rau củ và thảo dược, kết hợp với thói quen ăn uống đúng giờ, đồng thời tránh thực phẩm có hại, giúp ông duy trì sức khỏe và sống lâu.
Những bài học từ bữa ăn của vua Yeongjo vẫn có giá trị cho đến ngày nay, khi xu hướng ăn uống lành mạnh ngày càng được nhiều người chú trọng. Sự kết hợp giữa dinh dưỡng cân bằng, thói quen điều độ và sự chăm sóc sức khỏe tinh thần có thể là chìa khóa để sống thọ và khỏe mạnh.