Sau gần 2 tháng thu phí nhạc số, tổng doanh thu của 7 trang web nghe nhạc online chỉ vỏn vẹn hơn 17 triệu đồng, ngược lại doanh thu nhạc chờ tổng thị trường lên tới 50 tỷ đồng/tháng. Thu phí nhạc số liệu có thảm bại?
Tại các thị trường phát triển lành mạnh, tức là ít vi phạm bản quyền thì doanh thu nhạc số phải gấp 2 đến 4 lần doanh thu nhạc chờ, bởi nhạc số chính là thị trường băng đĩa thời đại số. Ở Việt Nam, thị trường này đang gần như bằng 0. Qua động thái thu phí gần đây, có thể hy vọng sự lành mạnh này sẽ đến Việt Nam, dù chậm vẫn hơn không.
Theo dự đoán của các chuyên gia, từ nay đến năm 2015, chúng ta có quyền hi vọng doanh thu nhạc số ít nhất bằng nhạc chờ. Tất nhiên, muốn có điều này thì cần có sự cam kết thực thi từ phía cơ quan nhà nước, hiệp hội lẫn các công ty bán nhạc và đặc biệt là sự lên tiếng của các nghệ sĩ.
Qua hai tháng thử nghiệm, không ai nghĩ Nhạc Của Tui - trang nhạc lớn thứ 2 sau Zing chỉ bán được 3 triệu đồng (theo báo cáo của Công ty MV Corp). Và càng bất ngờ khi Zing cũng chỉ thu về 6 triệu đồng, thấp hơn doanh thu 8 triệu đồng của cái tên “lạ hoắc” Keeng.vn.
 |
Keeng.vn đạt doanh thu phí tải nhạc số cao nhất.
|
Nếu so sánh thì rõ ràng ba trang nhạc này không khác nhau nhiều, cùng có phiên bản web - mobile, kho nhạc tương đương, nghe miễn phí, file chất lượng cao, cùng làm mới nội dung hàng ngày. Vậy điều gì làm nên sự khác biệt?
Khác biệt nhờ công cụ thanh toán thuận tiện
Khác biệt có thể do hai nguyên nhân: một là sự cam kết thu phí của các công ty, hai là công cụ thanh toán. Sự cam kết thu phí tải nhạc số thì chắc chắn các website này phải có, vì họ cùng tham gia vào liên minh nhạc MV Corp - RIAV (Hiệp hội Công nghiệp Ghi âm Việt Nam). Các website cũng phát ngôn rộng rãi tới công chúng và chịu áp lực từ sự chờ đợi thấp thỏm trong giới nghệ sĩ.
Mức độ cụ thể hóa cam kết thế nào, chúng ta cùng chờ động thái của họ trong giai đoạn tiếp theo. Nhưng có một điều chắc chắn, doanh thu bán nhạc số sẽ cao hơn nhiều nếu các bên hành động quyết liệt hơn. Nhận thức việc kiếm tiền cần phải dựa vào việc bán nội dung là chính chứ không phải bán quảng cáo cũng cần được nâng cao hơn.
Công cụ thanh toán lý giải việc Keeng thu được nhiều tiền nhất vì thanh toán dễ dàng hơn. Khách hàng không phải lòng vòng qua các cổng thanh toán, chuyển khoản ngân hàng hoặc nạp thẻ cào mà trừ ngay vào chính tài khoản di động đang dùng. Đây là một lợi thế xuất phát từ nhà mạng. Nếu bạn mua một sản phẩm giá trị, độc đáo, bạn chấp nhận sự bất tiện, nhưng nếu mua một sản phẩm đại trà giá chỉ vài nghìn đồng, chắc chắn bạn sẽ muốn ngồi một chỗ và yêu cầu hàng về tay nhanh nhất.
Theo thông tin từ đại diện quản lý website Keeng, những tháng đầu năm 2013, trang nhạc đặt mục tiêu tăng doanh thu nhạc số gấp 15-20 lần so với hiện tại, và lên kế hoạch thu phí cả "hành động nghe" chứ không riêng gì "hành động tải".
Nếu được như vậy, chúng ta có thể hy vọng tiền quay về với giới nghệ sĩ tâm huyết, những người tạo ra nền âm nhạc, chứ không phải là các trang web miễn phí. Khi đó thị trường mới thực sự lành mạnh, sản phẩm chất lượng mới được “ra lò” thường xuyên.